W dniu 4.03.2019 r. Europejskie Stowarzyszenie Farmaceutów Szpitalnych (EAHP) opublikowało swoje stanowisko na temat szczepień, w którym z zadowoleniem przyjmuje zalecenie Rady Europejskiej dotyczące wzmocnienia współpracy w zwalczaniu chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienia.

Stanowisko Europejskiego Stowarzyszenia Farmaceutów Szpitalnych

EAHP bardzo pozytywnie odniosło się do zaleceń Rady Europejskiej odnośnie szczepień i wydało stanowisko na ten temat. Pracownicy opieki zdrowotnej, w tym farmaceuci, odgrywają kluczową rolę w osiąganiu celu, jakim jest zwiększenie zasięgu szczepień. Pacjenci, odwiedzający chorych i pracownicy opieki zdrowotnej, którzy nie są zaszczepieni, mogą rozprzestrzeniać infekcje takie jak odra lub grypa na pacjentów przebywających w szpitalach. Szczepienia przyczyniają się do zmniejszania hospitalizacji związanych z chorobami, którym można zapobiegać. Aby chronić pacjentów, którzy znajdują się w stanie krytycznym, a także, aby pomóc w zachowaniu zdrowia pozostałym osobom, farmaceuci szpitalni zalecają szczepienia wszystkim tym, u których jest to wskazane.

Pracownicy opieki zdrowotnej są narażeni na zwiększone ryzyko zarażenia się w miejscu pracy i tym samym na dalsze przenoszenie infekcji na osoby pracujące w szpitalu i na pacjentów. Szczepieni pracownicy opieki zdrowotnej nie tylko chronią siebie, ale również działają jako bariera przed rozprzestrzenianiem się zakażeń. Można powiedzieć, że etycznym obowiązkiem każdego pracownika opieki zdrowotnej jest szczepienie się, chyba że dana osoba ma przeciwwskazania do wykonania szczepienia.

W związku z tym niezbędne są inwestycje w szkolenia pracowników opieki zdrowotnej z zakresu szczepień, w szczególności w sektorze szpitalnym, w którym mamy do czynienia z poważnie chorymi pacjentami. Aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa pacjentów, pracownicy opieki zdrowotnej powinni podlegać ustawicznemu kształceniu w zakresie chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienia, Dlatego też EAHP wzywa rządy wszystkich krajów UE do zaoferowania pracownikom opieki zdrowotnej możliwości szkolenia w zakresie szczepień.

Nieprzestrzeganie zaleceń dotyczących szczepień i negatywne nastawienie do szczepień u dzieci jest przedmiotem troski EAHP. Dlatego też Stowarzyszenie z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja Europejska wprowadza wytyczne dotyczące przeciwdziałania nieprawdziwym informacjom na temat szczepionek pojawiającym się w Internecie oraz narzędzia informacyjne oparte na dowodach naukowych w celu wsparcia państw członkowskich UE w reagowaniu na pojawiające się problemy w zakresie szczepień.

Kolejnym zagadnieniem, na jakie wskazano w zaleceniu Rady Europejskiej są braki szczepionek. Jest to poważny problem, mający bezpośredni wpływ na realizację i wdrożenie krajowych programów szczepień. W sprawozdaniu z badania dotyczącym niedoborów leków przeprowadzonym przez EAHP w 2018 r. pokazano, że leki profilaktyczne – takie jak szczepionki – stanowią drugą co do wielkości grupę zgłaszanych produktów, których dostępność jest ograniczona. W 2018 r. 43% farmaceutów szpitalnych z 38 różnych krajów podkreślało, że niedobory pojawiają się głównie w stosunku do następujących szczepionek: szczepionki przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, przeciw pneumokokom, gruźlicy, tężcowi i zapaleniu wątroby typu A.

Liczba doniesień dotycząca braków leków profilaktycznych wzrosła, od czasu ostatniego badania EAHP w 2014 r., o 13%. W związku z tym Stowarzyszenie pragnie zachęcić wszystkie instytucje europejskie do rozwiązania rosnącego problemu niedoboru szczepionek. W szczególności zainicjować należy badanie dotyczące czynników powodujących braki leków oraz zapewnić odpowiednie rozwiązania. Koordynacja działań w tym zakresie na szczeblu europejskim jest szczególnie ważna w pierwszej połowie 2019 r., w związku z wejściem w życie nowych przepisów mających na celu zwalczanie procederu podrabiania leków oraz ze względu na Brexit. Zmiany te mogą mieć wpływ na dostępność leków, w tym także szczepionek.

Autor

mgr farm. Ewa Zygadło-Kozaczuk

 Artykuł pochodzi z 47 numeru kwartalnika „Farmakoekonomika Szpitalna”

Źródła:

1. http://www.eahp.eu/practice-and-policy/vaccination
2. EAHP, Medicines Shortages in European Hospitals – Wyniki największego ogólnoeuropejskiego badania dotyczącego niedoborów leków w sektorze szpitalnym, przegląd sytuacji i najważniejszych wyzwań, którym należy stawić czoła, listopad 2018 r., dostępne pod adresem: http://www.eahp.eu/sites/default/files/report_medicines_shortages2018.pdf.