Porada farmaceutyczna ma na celu udzielenie informacji dotyczącej profilaktyki zdrowia i stosowania w odpowiedni sposób środków leczniczych. To, jak często i chętnie z tych rad korzystamy niewątpliwie świadczy o tym, jak dużym zaufaniem darzymy osoby, wykonujące zawód farmaceuty.
Farmaceuta jako zawód zaufania społecznego (publicznego)
Na zaufanie społeczne składają się: przekonanie o zachowaniu przez wykonującego zawód dobrej woli, właściwych motywacji, staranności, przestrzeganie wartości. Dr Andrzej Krasnowolski, główny specjalista w Biurze Analiz i Dokumentacji Kancelarii Senatu, w publikacji „Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, funkcjonowanie i aktualne problemy” pisze, że zawód zaufania publicznego jest pojęciem, które występuje jedynie w Polsce.
Wprowadzono je w artykule 17. Konstytucji z 1997 roku oraz w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 07.05.2002 roku. Z tych zapisów możemy dowiedzieć się, że: „Zawód zaufania publicznego to zawód, polegający na obsłudze osobistych potrzeb ludzkich, wiążący się z przyjmowaniem informacji dotyczących życia osobistego i zorganizowany w sposób uzasadniający przekonanie społeczne o właściwym dla interesów jednostki wykorzystywaniu tych informacji przez świadczących usługi”.
Badania opinii publicznej
Według badań opinii publicznej ok. 40% pacjentów ceni sobie poradę farmaceuty w trakcie kupowania leku. Świadczą o tym również konkretne wypowiedzi: „współczesny aptekarz jest to zawód zaufania publicznego. Powinniśmy kierować się dewizą, że dobro pacjenta jest dla nas najważniejsze, cechować się wielką empatią dla pacjenta, serdecznością.” – przekonuje Agnieszka Węsierska, właścicielka apteki w Bydgoszczy „Pacjent przychodzi do apteki w celu porady. Nasza funkcja doradcza i opieka farmaceutyczna, którą powinniśmy świadczyć wobec naszych pacjentów, jest najważniejsza w naszym zawodzie” (cytat za TVP3 Bydgoszcz).
Poziom zaufania starannie jest monitorowany w krajach zachodnich. Instytut Gallupa wykazuje w badaniach, że amerykańscy farmaceuci od lat są w czołówce szanowanych zawodów ze względu na ich wysokie standardy uczciwości i etyki. Podobnie jest w Wielkiej Brytanii. Za zaufaniem społecznym wobec farmaceutów w omawianym badaniu przemawiają: prestiż studiów, aptekarska dokładność, ogniwo pomiędzy lekarzem a pacjentami, opanowanie, wiedza, rzetelność.
O tym, jak bardzo pacjenci ufają farmaceutom można jednak wnioskować na podstawie informacji, że są to pierwsze osoby, do których chorzy zwracają się z problemem zdrowotnym. W ostatnich latach, oczekiwania wobec pacjentów bardzo się zmieniły. Często czasochłonne i/lub kosztowne wizyty u lekarza, w pewien sposób wymuszają na osobach potrzebujących pomocy kontakt z farmaceutą, bo zdają sobie sprawę, że on także dysponuje fachową wiedzą.
Jednak podczas wydawania jakiegokolwiek leku, farmaceuta powinien upewnić się co do choroby. Pomoże to w procesie diagnozowania oraz dobierze najlepszy z dostępnych na rynku lek, przekazując informacje dotyczące przygotowania, stosowania i dawkowania. Kolejnym dowodem na zaufanie społeczne jest fakt, że pacjenci chętnie zgłaszają w aptece działania niepożądane leków.
Podsumowanie
„Wykonywanie zawodu zaufania publicznego określane jest normami etyki zawodowej, szczególną treścią ślubowania, tradycją korporacji zawodowej, czy szczególnym charakterem wykształcenia wyższego i uzyskanej specjalizacji”. Kodeks Etyki Farmaceutów Rzeczypospolitej Polskiej nakazuje przestrzegania wypracowanych przez pokolenia zasad etyki ogólnoludzkiej, praw człowieka, dbania o godność zawodu, troskę o pacjenta i szacunek.
Aptekarz powinien aktywnie uczestniczyć w działalności samorządowej i pozytywnie kształtować swój wizerunek wśród członków zawodu i społeczeństwa. Nie może natomiast wyrażać się krytycznie o lekarzach. Warto wiedzieć, że „w sytuacjach zagrażających życiu pacjenta farmaceuta może wydać lek według swej najlepszej wiedzy zawodowej”.
Źródło:
- 10 zawodów cieszących się najwyższym zaufaniem społecznym, http://serwisy.gazetaprawna.pl/praca-i-kariera/galerie/812916,duze-zdjecie,9,10-zawodow-cieszacych-sie-najwyzszym-zaufaniem-spolecznym.html
- M. Kamińska, Aptekarz zawodem publicznego zaufania. Skąd się to bierze? https://bydgoszcz.tvp.pl/37201492/aptekarz-zawodem-publicznego-zaufania-skad-sie-to-bierze,
- A. Krasnowolski, Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, funkcjonowanie i aktualne problemy, www.senat.gov.pl
- Zaufanie pacjenta, http://www.managerfarmacji.pl/2017/03/zaufanie-pacjenta/,
- Uchwała Nr VI/25/2012 VI Krajowego Zjazdu Aptekarzy z dnia 22 stycznia 2012 r. w sprawie przyjęcia Kodeksu Etyki Aptekarza Rzeczypospolitej Polskiej, https://www.nia.org.pl/kodeks-etyki/