Czy samoobsługowe, inteligentne apteki staną się wkrótce naszą codziennością? Tego typu rozwiązania dawno już opuściły laboratoria (pracownie) wynalazców i wdrażane są zarówno w aptekach stacjonarnych jak i w szpitalach.
Futurystyczne wizje, rodem z filmów science-fiction, na naszych oczach stają się rzeczywistością. Roboty z powodzeniem zastępują człowieka w pracach powtarzalnych, niewymagających kreatywności. Personel może dzięki temu zająć się ważniejszymi zadaniami – takimi, w których roboty nie są w stanie go wyręczyć. Korzyści z podobnego rozwiązania są oczywiste w przypadku przeciążonej branży medycznej i niedoborów kadrowych w branży farmaceutycznej. Jakie systemy inteligentnych aptek są stosowane w Polsce?
UnitDoseOne i UnitDoseStore
Systemy UnitDoseOne i UnitDoseStore stworzone zostały przez polski startup Quizit. Na rozwój pierwszego z nich spółka uzyskała dofinansowanie z unijnego Programu Inteligentny Rozwój. UnitDoseOne to system robotycznej apteki przeznaczony dla szpitali. Jego zadaniem jest wsparcie personelu w przygotowaniu spersonalizowanych zestawów leków dla pacjentów. Oczywiście podczas rozdzielania leków system korzysta z produktów wprowadzonych do niego wcześniej przez wyznaczonego do tego pracownika. Faktem jest jednak, że leki te wystarczy umieścić w urządzeniu raz, a system przez kolejne dni będzie rozdzielał je już samodzielnie. Pielęgniarki, które wydają leki pacjentom, otrzymują z szafy lekowej gotowe zestawy o odpowiednim składzie i dawce dla konkretnego pacjenta. W szafie osobno przechowywane są tabletki, ampułki oraz czopki. Twórcy urządzenia zapewniają na swojej stronie internetowej, że robotyczna apteka gwanatuje pełną kontrolę nad wszystkimi elementami procesu wydawania leków – rejestrowane jest, który z lekarzy zaordynował dane leczenie i kto umieścił go w urządzeniu, a kto podał zestaw leków pacjentowi.
Jak podają twórcy projektu, ideą systemu UnitDoseOne była maksymalna elastyczność i dopasowanie się do potrzeb szpitali. Urządzenie miało być dostępne nawet dla mniejszych placówek, dysponujących niewielkim budżetem. Podobną do UnitDoseOne funkcję spełnia UnitDoseStore przeznaczony już jednak nie dla aptek szpitalnych, a dla aptek ogólnodostepnych. Urządzenie ułatwia farmaceutom wydawanie leków i, podobnie jak jego szpitalny odpowiednik, pozwala na kontrolowanie i rejestrowanie każdego etapu tego procesu. W przypadku UnitDoseStore apteka może pójść ponadto o krok dalej. Może zamienić system w samoobsługowy kiosk, w którym pacjent może nabyć produkty lecznicze bez recepty.
Roboty apteczne ROWA
Robotyczne apteki postrzegane są najczęściej przez pryzmat pacjentów – w powszechnym wyobrażeniu, ich zadaniem jest maksymalne przyspieszenie wydawania leku. Istnieją już takie rozwiązania, które usprawniają logistykę apteczną i to jeszcze zanim po lek zgłosi się pacjent. Marka ROWA stworzyła urządzenie Rowa Vmax, wspierające przyjmowanie produktów do apteki i ich sortowanie. Jak czytamy na polskiej stronie tego systemu, umożliwia on automatyczne sczytywanie kodów z opakowań, a leki umieszczane w systemie są nie tylko sortowane, ale też porządkowane według daty ważności i numeru serii. Produkty wymagające przechowywania w chłodnym miejscu, umieszcza się osobno, a cały magazyn jest automatycznie i systematycznie oczyszczany z kurzu. System specjalnych taśm oraz podajników dostarcza farmaceucie opakowanie leku niemal bezpośrednio do ręki, bez konieczności odchodzenia od lady.
Nowoczesność w aptece może oznaczać również lepsze przystosowanie jej do potrzeb pacjentów i łatwiejsze marketingowe dopasowanie produktów, aby zwiększyć ich sprzedaż. Taką funkcję spełnia urządzenie Rowa Vmotion, czyli system wirtualnych półek. Pozwala on na zastąpienie tradycyjnych regałów do eksponowania polecanych produktów leczniczych, kosmetyków czy suplementów – panelami, na których wyświetlają się dobrane produkty, potencjalnie ciekawe dla konkretnego pacjenta. Wdrożenie takiego rozwiązania ma, w zamyśle twórców systemu, uatrakcyjnić aptekę w oczach osób młodszych, a także zwiększyć efektywność sprzedaży krzyżowej (tzn. zachęcić do nabywania komplementarnych towarów z oferty).
Co zyskują pacjenci inteligentnych aptek?
Rozwiązania proponowane przez twórców robotycznych aptek mogą w znacznym stopniu wpłynąć na bezpieczeństwo farmakoterapii i jakość ich obsługi. W szpitalach zmniejszają ryzyko błędu ludzkiego podczas wydawania leku, pozwalając jednocześnie (w razie nieprawidłowości) na szybkie ustalenie, kto i jakiego rodzaju pomyłkę popełnił. W aptekach natomiast automatyczne systemy mogą znacznie skrócić czas obsługi pacjentów i odciążyć pracowników w podstawowych czynnościach, takich jak poszukiwanie leku do wydania oraz przyjmowanie dostaw. Dzięki temu uwaga zarówno personelu szpitalnego, jak i farmaceutów może skierować się wyłącznie w stronę tych, którzy najbardziej tego potrzebują – pacjentów szpitali i aptek.
Źródła:
-
- Strona UnitDoseOne: https://unitdoseone.com
- Informacje o projekcie UnitDoseOne:
https://www.poir.gov.pl/strony/o-programie/projekty/przyklady-najciekawszych-projektow/rozwoj-unitdoseone-inteligentnego-aptekomatu-nowej-generacji-optymalizujacego-prace-aptek-szpitalnych-oraz-proces-logistyki-lekowej-w-szpitalu/ - Opis projektu UnitDoseOne w serwisie Mam Startup:
https://mamstartup.pl/inteligentne-apteki-unitdoseone-zadbaja-o-dystrybucje-lekow-w-szpitalach - Strona ROWA: https://rxbotics.pl
- Artykuł o aptece robotycznej ROWA: https://dominteligentny.pl/2013/automatyczna-apteka-rowa-smart/