Gruźlica to znana wszystkim choroba zakaźna, z którą człowiek obcuje od zarania dziejów. Światowy Dzień Gruźlicy (ang. World Tuberculosis Day, TB Day), to coroczne obchody rocznicy wyizolowania prątka gruźlicy przez Roberta Kocha w 1882 r.

To przełomowe wydarzenie pozwoliło wykrywać osoby zakażające (prątkujące). Sam odkrywca czynnika etiologicznego choroby, (za swoje odkrycie Robert Koch otrzymał w 1905 r. Nagrodę Nobla), zdawał sobie jednak sprawę, że jego odkrycie to tylko początek poczynań na drodze walki z chorobą.

W dniu przypadającym na rocznicę wyizolowania prątka gruźlicy, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) chce zwiększyć świadomość społeczeństwa na temat tej choroby, której zasięg obejmuje wszystkie kontynenty oraz znaleźć wspólnie sposoby na jej całkowitą eradykację.

Czym jest gruźlica?

Gruźlica (łac. Tuberculosis, TB) to choroba zakaźna wywołana przez prątki gruźlicy (łac. Mycobacterium tuberculosis). Do zakażenia prątkami gruźlicy dochodzi najczęściej drogą wziewną.

Choroba atakuje drogi oddechowe przede wszystkim płuca, stąd główne objawy: uporczywy kaszel, a potem utrata apetytu i masy ciała, nocne poty, gorączka oraz osłabienie. Jednakże choroba bardzo często może przebiegać również podstępnie i skąpoobjawowo.

Zmiany pozapłucne najczęściej dotyczą opłucnej, węzłów chłonnych, układu moczopłciowego, kości i stawów, a także skóry. Zwięszkone ryzyko zachorowania na gruźlicę dotyka pacjentów zakażonych wirusem HIV, osób z osłabioną odpornością zależną od limfocytów T, bezdomnych i niedożywionych, a także osób po 65. r.ż. oraz pacjentów poddanych leczeniu immunosupresyjnym.

Leczenie przeciwgruźlicze ma na celu przede wszystkim szybkie zwalczenie prątków, zapobieganie lekooporności i eliminację prątków pozostających w organizmie w stanie latentnym, co zapobiega późniejszej reaktywacji zakażenia.

Gruźlica nadal pozostaje jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Zgodnie z danymi udostępnionymi przez WHO, w 2019 r.:

• 10 mln ludzi zachorowało na gruźlicę,
• 1,4 mln ludzi zmarło z powodu gruźlicy,
• 465 tys. ludzi zachorowało na lekooporną gruźlicę.

Kampania „The Clock is ticking”

Motywem przewodnim Światowego Dnia Gruźlicy 2021 „The Clock is ticking” jest  zwrócenie uwagi na to, że kończy się czas na podjęcie działań zgodnie ze zobowiązaniami światowych liderów w sprawie wyeliminowania gruźlicy.

Jest to szczególnie ważne w kontekście pandemii COVID-19, której obecność zagroziła postępowi eliminacji gruźlicy oraz zapewnieniu równego dostępu do profilaktyki i opieki nad chorymi na gruźlicę.

Więcej informacji na temat Światowego Dnia Gruźlicy oraz kampanii „The Clock is ticking”, przeczytacie Państwo na https://www.who.int.

Redakcja

Źródła:

• • • 1. 1. https://www.who.int (stan z dn. 20.03.2021 r.).
         2. https://wcpit.pl (stan z dn. 23.03.2021 r.)